مسطح سازی زمین از مراحل اساسی آماده سازی زمین برای اهداف کشاورزی و پروژه‌های عمرانی است که با تضمین پایه تراز با شیب مشخص، منجر به تسهیل فرایندهای کشاورزی، ساخت جاده و ساختمان ها می شود. در حیطه کشاورزی، از بین بردن ناهمواری‌ها و ایجاد شیب مناسب، مزیت های فراوانی دارد؛ از سوی دیگر تسطیح زمین ممکن است معایبی داشته باشد که در این مقاله به بررسی مزایا و معایب آن خواهیم پرداخت؛
تسطیح زمین کشاورزی چگونه انجام می‌شود؟
چگونه می‌توانیم به بهترین شکل تسطیح اراضی را برای انجام فعالیت‌های کشاورزی انجام دهیم؟ در اینجا چند مرحله اساسی تسطیح زمین را با هم بررسی خواهیم کرد:
- بررسی زمین: ابتدا زمین باید بررسی شود تا پستی، بلندی‌ها و دیگر مشخصات آن مشخص شوند.
- تهیه نقشه: نقشه دقیق زمین با استفاده از GPS یا ابزارهای نقشه‌برداری تهیه می‌شود. این روش دقت بالایی دارد و از آن برای تسطیح سریع مناطق بزرگ استفاده می‌شود.
- تسطیح مکانیزه و حذف موانع: این تکنیک شامل استفاده از تجهیزات مکانیکی مانند تراکتور، بولدوزر و اسکرابر برای تسطیح است که سنگ‌ها، درختان و سایر موانع را سطح زمین می‌دارد.
- نرم کردن خاک: سپس با شخم‌زنی اولیه، خاک نرم و آماده تسطیح می‌شود.
- کنترل شیب: شیب مناسب برای جریان آب در سطح زمین ایجاد می‌شود.
- استفاده از لیزر: در مراحل دقیق‌تر، دستگاه‌های لیزر که دارای دقت زیادی هستند برای کنترل دقیق‌تر شیب به کار می‌روند.
حتما بخوانید : تسطیح اراضی چیست؟ و روش های ارزان تسطیح اراضی
اهمیت تسطیح زمین کشاورزی
تسطیح زمین مزایای بسیاری را برای کشاورزانی که از آن استفاده می‌کنند، فراهم می‌آورد. برخی از این مزایا شامل موارد زیر هستند:
- توزیع یکنواخت آب: تسطیح زمین باعث می‌شود آب به‌صورت یکنواخت در تمامی نقاط زمین توزیع شود و از تجمع آب در مناطقی خاص از زمین جلوگیری شود.
- افزایش بهره‌وری: با تسطیح زمین، امکان رشد بهتر گیاهان و افزایش بازده محصول به‌وجود می‌آید.
- کاهش فرسایش خاک: با یکنواختی زمین و مدیریت بهتر جریان آب، فرسایش خاک کاهش می‌یابد.
- صرفه‌جویی در زمان و انرژی و کاهش هزینه تولید: استفاده از تسطیح باعث می‌شود که فرآیند آماده‌سازی زمین با سرعت و دقت بیشتری انجام شود و در هزینه‌ها نیز صرفه جویی شود.
- سهولت عملیات کشاورزی: زمین‌های هموار امکان کاشت، داشت و برداشت بهتر را برای کشاورزان فراهم می‌کنند و از آسیب به ماشین‌آلات کشاورزی جلوگیری می‌شود.
- کاهش مصرف کود و سموم: توزیع یکنواخت آب و مواد غذایی باعث کاهش نیاز به استفاده زیاد از کودها و سموم شیمیایی می‌شود.
مزایای تسطیح زمین کشاورزی
استفاده از تسطیح زمین مزایای زیادی دارد که منجر به افزایش کارایی، کاهش هزینه ها، افزایش تولید محصولات سالم، افزایش سود و ارزش ملک مورد نظر خواهد شد. مزایای تسطیح زمین به شرح زیر می باشد؛
حتما بخوانید : تسطیح لیزری زمین چیست؟
مدیریت بهتر آب و بهبود زهکشی
از مزایای تسطیح زمین، بهبود مدیریت منابع آب در کشاورزی است. این فرایند شامل ایجاد یک سطح یکنواخت بر روی زمین است و باعث بهبود توزیع آب در سطح خاک می‌شود که میزان آبی که برای هر بخش از زمین استفاده می‌شود بهبود می‌یابد. همچنین به کاهش مخاطرات آب‌گرفتگی و فرسایش خاک کمک می کند. مسطح سازی زمین منجر به بهبود زهکشی زمین و کاهش احتمال آسیب آب به سازه ها خواهد شد. این امر به خصوص برای زمین های واقع در مناطق مستعد سیل بسیار مهم است.
از دیگر مزایای تسطیح زمین این است که به عنوان یک روش مدیریت منابع آب، به کشاورزان کمک می‌کند تا میزان آب مصرفی را کاهش دهند. با بهبود توزیع آب در سطح خاک، محصولات بهتر رشد می‌کنند و عملکرد بیشتری دارند. این به معنای افزایش بهره‌وری در کشاورزی و کاهش هزینه‌های آبی است. استفاده از تسطیح زمین به منظور بهبود مدیریت آب می‌تواند به کاهش مخاطرات ناشی از سیلاب و خشکسالی کمک کند. با کاهش مخاطرات آب‌گرفتگی و فرسایش خاک، این روش می‌تواند به حفظ تنوع زیستی، بهبود کیفیت هوا و کمک به کاهش اثرات تغییرات اقلیمی کمک کند.
افزایش عملکرد محصولات
یکی دیگر از مزایای تسطیح زمین کشاورزی، افزایش عملکرد محصولات است. با تسطیح زمین، کشاورزان می‌توانند به یکنواختی بخش‌های مختلف زمین دست پیدا کنند و برای هر بخش از زمین، شرایط بهینه رشد را فراهم کنند. به عبارت دیگر، محصولات به صورت یکنواخت رشد می کنند و عملکرد بهتری نیز خواهند داشت. همچنین، با تسطیح زمین، میزان آبی که برای هر بخش از زمین استفاده می‌شود بهبود می‌یابد که باعث افزایش عملکرد محصولات می‌شود. با بهبود شرایط آبیاری، تغذیه و دسترسی به نور، گیاهان قادر به بهره‌برداری بهتر از منابع موجود در محیط خواهند بود. این بهره‌برداری بهتر به افزایش تولید مواد مغذی و مؤثره در گیاهان، بهبود کیفیت و افزایش میزان محصول ختم می‌شود. با اصلاح زمین و ایجاد سطحی صاف و بدون ناهمواری، می‌توان با کاهش تماس میان محصولات و خاک، بهبود کیفیت محصولات کشاورزی را تحقق بخشید. در نتیجه، کیفیت و بازار پسندی محصولات بهبود پیدا می‌کند، تأثیر مستقیمی بر رضایت مشتری دارد و باعث افزایش سودآوری کشاورزان می‌شود.
کاهش هزینه‌های نیروی کار
از مزایای تسطیح زمین این است که در بهینه‌سازی هزینه ها بسیار مؤثر است و می‌تواند به کاهش هزینه‌های نیروی کار کمک کند. با ایجاد یک سطح صاف، فرآیند کاشت و برداشت محصولات ساده‌تر و راحت‌تر می‌شود. علاوه بر این، با بهبود توزیع آب در سطح خاک، نیاز به آبیاری دستی کاهش می‌یابد که باعث کاهش هزینه‌های نیروی کار می‌شود. با کاهش هزینه‌های نیروی کار، کشاورزان می‌توانند هزینه‌های خود را کاهش داده و سودآوری خود را افزایش دهند. این روش همچنین به دلیل کاهش هزینه‌های نیروی کار، می‌تواند به کشاورزان اجازه دهد تا در سایر جنبه‌های کشاورزی نیز سرمایه‌گذاری کنند و باعث افزایش بهره‌وری در کشاورزی شوند.
جلوگیری از فرسایش خاک و بهبود سلامت خاک
سلامت خاک، یکی از مهمترین عواملی است که بر عملکرد محصولات در کشاورزی تأثیر می‌گذارد. دستیابی به سلامت خاک و بهبود آن از دیگر مزایای تسطیح زمین است. بهبود سلامت خاک، باعث افزایش عملکرد محصولات می‌شود و همچنین به حفظ محیط زیست کمک می‌کند. با بهبود سلامت خاک، عناصر مغذی بیشتری در خاک موجود خواهند بود و در نتیجه، محصولات بهتری پرورش خواهند یافت. استفاده از تسطیح زمین، باعث کاهش فشار بر روی خاک و در پی آن،کاهش فشار بر روی ریشه‌های گیاهان و بهبود توانایی گیاه در جذب عناصر مغذی می‌شود. همچنین، با بهبود تهویه هوا در خاک، باکتری‌ها و میکروارگانیسم‌های مفید در خاک بهتر عمل می‌کنند که باعث افزایش سلامت خاک و عملکرد محصولات می‌شود. مسطح سازی زمین نقش بسزایی در جلوگیری از فرسایش خاک دارد. توزیع مجدد خاک در نقاط با شیب های متفاوت، منجربه یکپارچگی زمین، کاهش تاثیر رواناب باران و جلوگیری از فرسایش خاک خواهد شد.
افزایش سودآوری
افزایش سودآوری، هدف هر کسب و کاری است و کشاورزی نیز از این قاعده مستثنی نیست. افزایش سودآوری از مزایای تسطیح زمین به شمار می رود، چراکه با انجام تسطیح، کشاورزان می‌توانند به سادگی محصولات خود را کاشت و برداشت کنند. این امر منجربه کاهش هزینه‌های نیروی کار و افزایش بهره‌وری در کشاورزی می‌شود. با کاهش هزینه‌های نیروی کار، هزینه‌های کشاورزان کاهش می‌یابد و سودآوری آن‌ها افزایش می‌یابد. همچنین، با بهبود عملکرد محصولات، می‌توان به سودآوری بیشتری دست یافت.
بهره برداری بهینه از زمین
تسطیح زمین به صاحبان زمین های کشاورزی این امکان را می دهد تا حداکثر استفاده را از فضای زمین ببرند. با مسطح سازی زمین، ناهمواری های نواحی غیرقابل استفاده مانند شیب های تند یا زمین های ناهموار حذف شده و فضای بیشتری را اهداف صاحبان زمین ایجاد می کند.
افزایش ایمنی
سطح زمین با شیب های تند و سطوح ناهموار، خطر لغزش و یا سقوط افراد را افزایش می‌دهد. با تسطیح و یکسان سازی سطح زمین، امنیت بیشتری برای افراد و همچنین محیط امن تری برای فعالیت های ساخت و ساز یا کشاورزی فراهم می‌شود.
برنامه‌ریزی بهتر برای کشاورزان
با استفاده از دستگاه تسطیح زمین، کشاورزان می‌توانند بهتر برنامه‌ریزی کنند. با این روش، زمین آماده کاشت محصولات می‌شود و در نتیجه کشاورزان بهتر می‌توانند به نیازهای مختلف خود پاسخ دهند.
معایب تسطیح زمین کشاورزی چیست؟
تسطیح زمین مزایای فراوانی دارد، اما ممکن است چالش هایی را نیز در پی داشته باشد؛
زمان بر بودن بررسی توپوگرافی و انجام محاسبات
داده های بدست آمده از سیستم های لیزری یا ماهواره ای، باید توسط نیروی کار متخصص پردازش و نقشه انجام عملیات ترسیم شود. انجام پروسه محاسبات و پردازش داده ها برای آماده سازی پیش از تسطیح، نیازمند صرف زمان است به ویژه اگر مساحت زمین بزرگ باشد.
زمان بر بودن اجرای عملیات
تسطیح زمین بخصوص برای زمین های با مساحت بزرگ و ناهمواری های زیاد، قاعدتا فرایندی زمان بر است. چراکه بررسی و اندازه گیری شیب مناطق مختلف به دلیل وسعت بالا، نیاز به زمان زیاد دارد. همچنین ممکن است جهت اطمینان از دقت تسطیح، این فرایند چند بار تکرار شود و زمان زیادی صرف تسطیح زمین شود.
بالا بودن هزینه تسطیح
انجام تسطیح برای زمین های با توپوگرافی پیچیده و بزرگ، مستلزم استفاده از تجهیزات تخصصی سنگین و پیشرفته و همچنین نیروی کار متخصص است. این امر، برای صاحبان زمین فرایندی هزینه بر خواهد بود. همچنین تسطیح زمین، ممکن است به دلیل موقعیت مکانی یا پیچیدگی پروژه، نیازمند صرف زمان و هزینه برای دریافت مجوزهای رسمی و قانونی داشته باشد.
نیاز به نیروی کار متخصص
تسطیح زمین با استفاده از تجهیزات و سیستم های پیشرفته لیزری و ماهواره ای، نیازمند دانش و مهارت نیروی کار متخصص در نقشه برداری و نظارت بر عملیات مسطح سازی زمین دارد. نیروی کار متخصص با تفسیر داده ها و بررسی اصول ترازبندی زمین، در اجرای دقیق عملیات تسطیح نقش کلیدی دارد.
باید در نظر داشت که استفاده ناصحیح از تسطیح و عدم رعایت مدیریت مناسب این فرایند و عملیات اجرای آن می‌تواند به هدررفت منابع طبیعی، کاهش تنوع زیستی و کاهش باروری خاک منجر شود. به همین دلیل، استفاده صحیح و مدیریت درست تسطیح زمین اهمیت بسیاری دارد.
نتیجه گیری:
با توجه به مزایای استفاده از تسطیح زمین در کشاورزی، می‌توان بهبود کیفیت خاک و افزایش عملکرد محصولات را به دست آورد. با این حال، باید توجه داشت که تسطیح زمین باید با دقت و با توجه به نوع خاک و نیاز گیاهان انجام شود. در ادامه، پیشنهاداتی برای استفاده بهتر از تسطیح زمین در کشاورزی با تاکید بر بهبود کیفیت خاک مطرح می‌شود:
- تهیه نقشه زمین‌شناسی: تهیه نقشه زمین‌شناسی و بررسی ویژگی‌های خاک از جمله مهمترین مراحل قبل از تسطیح زمین است. با تهیه نقشه زمین‌شناسی، اطلاعاتی درباره‌ی برداشت، نوع خاک، نوع گیاهان و میزان آب و هوای منطقه به دست می‌آید و این اطلاعات می‌تواند در تصمیم‌گیری برای استفاده بهتر از تسطیح زمین مفید باشد.
- استفاده از تسطیح زمین در فصل بهار: استفاده از تسطیح زمین در فصل بهار، به دلیل میزان بارندگی بیشتر و قدرت رشد بیشتر گیاهان، می‌تواند به بهبود کیفیت خاک و افزایش عملکرد محصولات کمک کند.
- استفاده از روش‌های ارگانیک: استفاده از روش‌های ارگانیک مانند کود دامی و کمپوست، می‌تواند کیفیت خاک را تسریع کند و به عملکرد محصولات کمک کند.
- استفاده از تکنولوژی جدید: استفاده از تکنولوژی جدید مانند GPS و سیستم‌های هیدرولیک، می‌تواند به دقت و دقت بیشتر در تسطیح زمین کمک کند و از حجم زیادی از آب و برق صرفه‌جویی کند.
- مراقبت از خاک: برای حفظ و بهبود کیفیت خاک، باید مراقبت و بهره‌برداری صحیح از آن ضروری است. به منظور جلوگیری از خرابی خاک و کاهش کیفیت آن، باید از استفاده از کودهای شیمیایی بیش از حد خودداری شده و از روش‌های ارگانیک استفاده شود. همچنین، باید از روش‌های مدیریت آب و تهویه مناسب استفاده کرد تا خاک در بهترین وضعیت نگهداری شود.
- آموزش به کشاورزان: آموزش کشاورزان در مورد استفاده بهینه از تسطیح زمین و همچنین مراقبت و بهره‌برداری از خاک، می‌تواند به کیفیت خاک و افزایش عملکرد محصولات کمک کند. به علاوه، با آموزش روش‌های استفاده بهینه از تسطیح زمین، می‌توان از هدررفت منابع مانند آب و برق جلوگیری کرد.
- اجرای برنامه‌های دقیق: برای استفاده بهینه از تسطیح زمین و بهبود کیفیت خاک، باید برنامه‌های دقیق برای اجرای تسطیح زمین و مراقبت از خاک تدوین شود. برای تدوین برنامه‌های دقیق، باید به نوع خاک، نوع گیاهان، منابع آب و هوا و سایر عوامل مرتبط توجه شود.
تسطیح زمین به شکل منظم و دقیق، می‌تواند به افزایش بهره‌وری زمین و بهبود عملکرد محصولات کمک کند. با از بین بردن نواحی برجسته و ناهموار زمین، راندمان کشت محصول و کاهش هدررفت آب و مواد مغذی بهبود می یابد. همچنین، افزایش صافی زمین می‌تواند موجب افزایش سرعت کار دستگاه‌های کشاورزی، کاهش زمان نیاز به آماده‌سازی زمین و افزایش سطح کشت شود. اما از سوی دیگر، رویارویی با چالش های صرف هزینه و زمان زیاد و همچنین نیری کار متخصص نیز باید درنظر گرفته شوند.
خواندن این مقاله پیشنهاد می‌شود
رسام جی پی اس
شرکت رسام جی پی اس (رسام لیان ماشین، رنجبران سابق) به عنوان تولیدکننده و عرضه کننده انواع ماشین آلات اتوماسیون کشاورزی، نماینده فروش تجهیزات تسطیح ماهواره ای و تسطیح لیزری کانامک کانادا با ارائه تجهیزات کشاورزی با بهترین کیفیت، همواره در تلاش بوده است تا رضایت مشتریان محترم را جلب نماید.
چنانچه در حوزه تسطیح زمین های کشاورزی فعالیت دارید و به دنبال تهیه تجهیزات تسطیح هستید، می توانید پرای آگاهی از قیمت دوربین تسطیح لیزری و همچنین قیمت دوربین ماهواره ای تسطیح زمین می توانید با شماره 02166593922 تماس حاصل فرمائید.
سوالات متداول
بله، تسطیح زمین کشاورزی می‌تواند باعث بهبود عملکرد محصولات کشاورزی شود. با تسطیح زمین، فشار بر روی خاک کمتر می‌شود و به دلیل کاهش شیب، از ازدحام خاک و بروز فرسایش خاک جلوگیری می‌شود که بهبود عملکرد گیاهان و کاهش مصرف آب نیز موجب می‌شود.
مزایای تسطیح زمین شامل بهبود زمین‌های خشکسال، کاهش انحراف آب و بهبود عملکرد گیاهان می‌باشد. از سوی دیگر، معایب آن شامل مشکلات زیست محیطی مانند فرسایش خاک و آسیب به موجودات زنده و نیز هزینه‌های بالایی برای انجام این کار می‌باشد.
