آماده سازی زمین کشاورزی و مراحل انجام آن

آماده‌سازی زمین کشاورزی، به فرایند آماده‌سازی زمین برای بذرافشانی و کاشت اطلاق می‌شود. آماده‌سازی زمین به شکل صحیح و اصولی قبل از کاشت محصول، منجر به کنترل رشد علف‌های هرز، تقویت مواد مغذی محصول و کمک به بذرافشانی مستقیم می‌شود. به طور کلی اقدامات اولیه در اماده سازی زمین شامل شخم زدن، شکستن کلوخه‌های خاک و در نهایت تسطیح و هموار کردن خاک آن است.

اقدامات اولیه در آماده سازی زمین کشاورزی

فرایند آماده‌سازی زمین کشاورزی با تضمین شرایط ایده‌آل خاک برای کاشت محصولات زراعی، منجر به تولید محصولات بیشتری می‌شود. عوامل مختلفی مانند عمق خاک، کیفیت خاک، در دسترس بودن منابع آبی و فاصله منابع آبی تا مزرعه و میزان کیفیت آب نقش بسیار مهمی در تولید محصولات با کیفیت و انبوه دارند. این فرایند با پاکسازی زمین شخم زده شروع شده و با انجام عملیاتی مانند کاشت بذرها و استفاده از کودهای شیمیایی (به منظور ایجاد شرایط مناسب خاک برای جلوگیری از آفات قابل انتقال از خاک به محصولات و همچنین رساندن مواد مغذی به بذرها) انجام می‌شود. به منظور آماده‌سازی زمین کشاورزی به تجهیزات و ماشین‌ آلات نیاز است. در حقیقت آماد‌سازی زمین بدون ابزار و تجهیزات امکان پذیر نیست. استفاده از ماشین آلات و تجهیزات مناسب علاوه بر آماده‌سازی زمین و تولید محصولات با کیفیت، به صرفه‌جویی در زمان، هزینه و سایر منابع نیز کمک می‌کند. استفاده از ماشین‌های مناسب برای آماد‌سازی زمین، در حذف علف‌های هرز، مخلوط کردن کود با خاک، خرد کردن کلوخ‌ها و تسطیح و هموار شدن زمین کشاورزی بسیار کمک کننده هستند.

مراحل تسطیح زمین کشاورزی

عملیات تسطیح زمین کشاورزی، شامل مراحل مختلفی است. مراحل آماده‌سازی زمین کشاورزی عبارتند از:

• مرحله اول فرایند تسطیح زمین کشاورزی، شامل آماده‌سازی زمین جهت برداشتن و حذف موانع و شخم زدن خاک است. مرحله آماده‌سازی زمین به کشاورزان کمک می‌کند تا اطمینان حاصل کنند که زمین برای تسطیح مناسب بوده و خاک در موقعیت و شرایط بهینه برای رشد محصول با کیفیت، قرار دارد.
• مرحله دوم اقدامات اولیه در اماده سازی زمین، شامل انتخاب روش مناسب برای تسطیح زمین بر اساس عواملی مانند اندازه زمین، نوع محصول و بودجه موجود کشاورز است. تسطیح زمین های کشاورزی به صورت دستی ممکن است برای زمین‌های دارای ابعاد کوچک، مناسب باشد. این در حالی است که استفاده از روش‌های تسطیح زمین به صورت مکانیزه، لیزری یا GPS ممکن است برای زمین‌های بزرگ‌تر ایده‌آل است. از سوی دیگر در انتخاب روش مناسب برای تسطیح زمین کشاورزی، برخی عوامل مانند نوع خاک، نوع محصول و توپوگرافی (شیب و ناهمواری زمین) بسیار تعیین کننده هستند. برای نمونه خاک‌ها دارای خواص متفاوتی مانند بافت، ترکیب و ظرفیت زهکشی هستند. برخی از تکنیک‌های تسطیح زمین برای برخی از خاک‌ها نسبت به سایر خاک‌ها مناسب‌تر هستند.
• بعد از انتخاب روش تسطیح زمین، مرحله سوم آغاز فرایند تسطیح زمین کشاورزی با استفاده از روش‌ مورد نظر است.
• مرحله نهایی عملیات تسطیح زمین کشاورزی، آزمایش سطح برای حصول اطمینان از تراز و مناسب بودن زمین برای رشد محصول است. این مرحله ممکن است شامل استفاده از یک دستگاه تسطیح زمین برای از بین بردن و صاف کردن هر گونه برآمدگی یا ناهمواری باشد.

اهمیت تسطیح در آماده سازی زمین کشاورزی

فرایند تسطیح زمین کشاورزی، اقدام بسیار ضروری است که بر روی رشد بهینه و کیفیت محصولات تاثیر بسزایی دارد. این فرایند شامل انجام اقداماتی بر روی سطح زمین به منظور هم تراز، مسطح و یکنواخت کردن زمین از لحاظ ارتفاع و شیب است. در صورت مسطح و هم تراز نبودن زمین‌های کشاورزی، آب به صورت یکنواخت توزیع نشده و ممکن است در برخی مناطق (مناطق پست) منجر به تجمع آب زیاد و در برخی مکان دیگر (مناطق مرتفع) عدم دریافت آب کافی و خشک شدن محصولات شود. با توجه به این که رطوبت و مواد مغذی باید به طور یکنواخت به همه محصولات برسند، این مسئله می‌تواند تاثیر قابل توجهی بر روی عملکرد محصول داشته باشد.

از سوی دیگر زمین‌های ناهموار و غیر مسطح می‌تواند عملیات کاشت و برداشت محصولات را دشوار کرده و خطر آسیب به ماشین‌ آلات و حتی خود محصولات را افزایش دهد. بنابراین با تسطیح زمین کشاورزی، کشاورزان می‌توانند اطمینان یابند که رطوبت و مواد مغذی به صورت یکسان در دسترس تمام محصولات است.

روش های انجام تسطیح اراضی کشاورزی

نحوه تسطیح زمین کشاورزی بسته به نیازهای زمین و نوع محصولات، می‌تواند متفاوت باشد. برخی از رایج‌ترین روش‌های تسطیح زمین کشاورزی عبارتند از:

• تسطیح زمین به صورت دستی

این روش شامل استفاده از ابزارهای دستی مانند بیل و چنگک برای تسطیح زمین کشاورزی است. این روش مناسب مزارع کوچک بوده و نسبتاً کم هزینه است. از معایب این روش می‌توان به زمان بر بودن و کار فشرده اشاره کرد.

• تسطیح مکانیزه زمین

این تکنیک شامل استفاده از تجهیزات مکانیکی مانند تراکتور، گریدر، بولدوزر و اسکریپر برای تسطیح زمین کشاورزی است. این روش برای مزارع بزرگ مناسب است. تسطیح مکانیزه زمین نسبت به روش تسطیح دستی راحت‌تر، سریع‌تر و کارآمدتر است اما هزینه بالاتری دارد.

• تسطیح لیزری زمین

تسطیح زمین کشاورزی با لیزر شامل استفاده از سیستم هدایت لیزری ( تجهیزات تسطیح لیزری ) برای تسطیح زمین است. این روش برای تسطیح سریع و کارآمد مزارع بزرگ، روشی مناسب است. با این وجود، هزینه بالاتری نسبت به روش‌های تسطیح زمین به صورت مکانیزه و دستی دارد.

• تسطیح زمین با GPS

این روش شامل استفاده از سیستم هدایت شده توسط GPS برای تسطیح زمین کشاورزی است. این تکنیک دقت بالایی داشته و منجر به کاهش خطای انسانی و افزایش بهره‌وری در تسطیح اراضی می‌شود. از این روش می‌توان برای تسطیح سریع و کارآمد مزارع و زمین‌های بزرگ بهره برد. تسطیح زمین با GPS نیز نسبت به روش‌های تسطیح مکانیزه و دستی هزینه بیشتری دارد.